༢༠༡༤ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢ རེས་གཟའ་མིག་དམར།
༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཨ་རིའི་ཝར་མོནྜ་མངའ་སྡེའི་བྷར་ལིང་ཊོན་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་བོད་རིགས་རྣམས་དང་ཐུགས་འཕྲད་ཆེད་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་ཕེབས་ཐེངས་དང་པོའི་སྐབས། བོད་རིགས་གྲངས་ ༡༥༠ ཙམ་གྱིས་རང་ཆས་གཟབ་མཆོར་གྱོན་ཏེ་ལག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཐོགས་ཏེ་ཕེབས་བསུ་གཟབ་རྒྱས་ཞུས་འདུག སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུང་དོན། ཁྱེད་རྣམ་པས་གནམ་གཤིས་གྲངས་ངར་ཆེན་པོ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཆུ་ཚོད་གཅིག་རིང་ངོས་ལ་སྣེ་ལེན་ཞུ་ཆེད་ངང་སྒུག་གནང་བར་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བྱུང་། ཞེས་གསུངས་འདུག
དེ་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་ཕེབས་བསུའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་ཚང་མ་སྐུ་བཞེངས་ཐོག་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་བཏང་རྗེས། བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུ་ཆེད་ངག་བཅད་སྐར་མ་གཅིག་གནང་། དེ་རྗེས་གཞས་སྣ་ཁག་གཅིག་འཁྲབ་སྟོན་གནང་རྗེས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། འདི་གར་བོད་རིགས་ཚོགས་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལས་མེད་ཀྱང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་པ་ཙམ་མ་ཟད། མི་རབས་གཞོན་པ་ཚོར་བོད་མིའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། གོམས་གཤིས་སོགས་མི་
རིགས་ཀྱི་ཐུན་མིན་ཁྱད་ཆོས་དེ་དག་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིམ་འདྲ་མིན་གོ་སྒྲིག་གནང་དང་གནང་མུས་ཡིན་འདུག བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནི་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། རྒྱ་གར་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ཐོག་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་པ་ནི་དཔེར་ན། འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཞིའི་ནང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ལ་མཚོན་ན་བརྒྱ་ཆ་ ༡༥༠ འཕར་ཆ་བྱུང་ཡོད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་ནང་གི་བོད་རིགས་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་སྔོན་ཚུད་ནས་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་མཐོ་སློབ་སློབ་ཡོན་ཞུ་རྒྱུའི་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་ཡོད། གལ་ཏེ་སློབ་ཡོན་ཞུ་མཁན་སློབ་ཕྲུག་གང་ཞིག་གིས་མཐའ་མའི་ཡིག་རྒྱུགས་གྲུབ་འབྲས་ནང་སློབ་ཡོན་ཐོབ་ཆེད་ཀྱི་དགོས་མཁོའི་བརྒྱ་ཆ་ལོན་ཚེ་རང་བཞིན་གྱི་ཁོ་པ་སློབ་ཡོན་ཐོབ་མཁན་ཁོངས་སུ་ཚུད་ཀྱི་ཡོད། ཅེས་གསུངས།
ཕྱོགས་མཚུངས་སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་དང་སྦྲགས་བོད་མི་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་རིག་གཞུང་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡིན་སྐོར་གསུང་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ནི་བོད་མི་རིགས་དང་ལོ་རྒྱུས་གཉིས་ཀའི་ཐོག་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཐོག་མར་བཙན་འཛུལ་བྱེད་འགོ་བཙུགས་པར་བརྟེན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཐོག་མར་བཙན་འཛུལ་བྱས་ནས་ལོ་ ༧༠ འཁོར་གྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་དེ་སྔའི་བོད་རང་དབང་ཡིན་སྐབས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དངོས་སུ་མཐོང་མྱོང་མཁན་གྱི་མི་རབས་རྒན་པ་ཧ་ལམ་ཆ་ཚང་རྫོགས་འགྲོ་རྒྱུའི་དུས་བསླེབ་རྒྱུ་རེད། དེ་རྗེས་ཀྱི་མི་རབས་ཚོས་བོད་རང་དབང་ཡིན་པའི་གནས་སྟངས་མཐོང་མྱོང་མེད། ཁོང་ཚོས་གང་མཐོང་བ་ནི་བོད་རིགས་རྣམས་རྒྱ་མིའི་དབང་བསྒྱུར་འོག་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ་དེ་ཡིན། བཙན་བྱོལ་ནང་འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་ཚོ་ཡིན་ན་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནས་བབས་ཤིག་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡོད། དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ལ་ཡོད་མཁན་གྱི་བོད་མི་མི་རབས་གཞོན་པ་ཚོས་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་ཡིན་པའི་ཉམས་མྱོང་བསགས་ཡོད། བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནས་སྟངས་གཅིག་མཚུངས་ཆགས་ནའང་འཚར་ལོངས་བྱེད་སའི་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པར་བརྟེན་ཉམས་མྱོང་ཡང་མི་འདྲ་བ་གསུམ་ཙམ་ཡོང་བཞིན་ཡོད།ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་བོད་མི་མི་རབས་ཆ་ཚང་ཞིག་བརྗེ་པོ་ཐེབ་འགྲོ་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོས་ད་ལྟ་ནས་བོད་མི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཐུན་མིན་རིག་གཞུང་དང་གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་བརྒྱུད་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། ཡང་ཡང་སློབ་གསོ་གནང་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཟློག་ཏུ་མེད་པའི་ལས་འགན་དེ་དག་ཕ་ཤུལ་བུས་འཛིན་ཐུབ་པ་གནང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོ་འདི་བཞིན་བཀའ་ཤག་གིས་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་ལོར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དགུང་ལོ་ ༡༦ ནས་བཟུང་སྐུ་ངལ་འཛེམས་མེད་ཐོག་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་ཆེན་པོས་གཟིགས་སྐྱོང་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་ནང་ཞི་བདེ་གོང་འཕེལ་དང་། ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་མཐུན་སྒྲིལ། འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐབས་མཛད་ཡོད། དེར་བརྟེན་ངས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་ལོ་འདི་སྲུང་བརྩི་ཞུ་རྒྱུའི་ལས་རིམ་གོ་སྒྲིག་དང་མཉམ་ཞུགས་གནང་རོགས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད།
ཕྱི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་བྷོ་སོ་ཊོན་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༤ པས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་གསུམ་རིང་ལས་དོན་ཐོག་འབད་བརྩོན་གནང་བ་ལྟར་གྲུབ་འབྲས་འཐོན་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པ་དང་སྦྲགས་ཚང་མས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་ཡོད། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་༧གོང་ས་མཆོག་ནས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་ཡོངས་རྫོགས་རྩིས་སྤྲོད་མཛད་པ་ནས་བཟུང་། རྡ་སར་ཕྱག་ལས་གནང་སྐབས་སྒེར་གྱི་ཉམས་མྱོང་དང་། སྐབས་ ༡༤ པའི་བཀའ་ཤག་གི་སྲིད་བྱུས་དང་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་འདུག
ཕྱོགས་མཚུངས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སློབ་ཡོན་ལས་གཞི་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་ཉམས་གསོ། དཔལ་འབྱོར་བསྡུ་རུབ་ཆེད་གཞུང་དོན་ཕྱོགས་ཕེབས། བོད་རིགས་རྒས་འཁོགས་རྣམས་དང་། ཆབ་སྲིད་བརྩོན་ཟུར། བོད་མི་ཉམ་ཐག་སོགས་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྟ་སྐྱོང་གནང་གི་ཡོད་སྐོར། དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་དགའ་ཚལ་སློབ་གླིང་ནང་ཤེས་ཡོན་གྱི་དུས་ཡུན་ལོ་གཉིས་ནས་བརྒྱད་བཟོས་ཡོད་པ། གཞན་ཡང་ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ལ་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་སྐོར་དང་། བོད་མི་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་བའི་སྐོར། ཉེ་ཆར་ཁེ་ན་ཌའི་ Canada གྲོང་ཁྱེར་ཧ་ལི་ཕེག་སི་ Halifax ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་གླེང་སྟེགས་ Halifax International Security Forum ཞེས་པའི་ལྷན་ཚོགས་སུ་ལྷན་ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། མ་འོངས་པར་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུག
དེ་རྗེས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་གནང་དོན། དབུ་མའི་ལམ་ནི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་མང་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བསམ་ཚུལ་འདྲ་མིན་ཡོང་སྲིད་པ་རེད། ང་ཚོས་སོ་སོའི་ལངས་ཕྱོགས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་ཚོགས་སྐྱིད་ཡོངས་རྫོགས་ལ་ང་ཚོའི་སྲིད་བྱུས་དེ་བཟུང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་བཙན་བཀའ་བཏང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། ཅེས་གསུངས་འདུག
དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མི་རྣམས་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ཐོག་གནས་དགོས་པ་དང་དོལ་རྒྱལ་རྗེས་འབྲང་པ་ཚོས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་གཞི་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ཝི་སི་ཀོན་སིན་མངའ་སྡེའི་མེ་ཌི་སོན་གྲོང་ཁྱེར་ནང་གནས་སྡོད་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད། ཕྱི་ཚེས་ ༡ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ Harvard Club of Madison ཞེས་པས་གོ་སྒྲིག་ཐོག་མང་ཚོགས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད།།
