༢༠༡༡ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༢ རེས་གཟའ་ལྷག་པ།
༄༅ །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་དགུང་གྲངས་ ༩༡ ལ་ཕེབས་པའི་ཚ་རོང་བདུད་འདུལ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་སྡེ་ར་ལྡུན་སྨན་ཁང་དུ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
ཚེ་འདས་དམ་པ་ཁོང་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༢༠ ལོར་ལྷ་སར་བོད་དམག་གི་དམག་དཔོན་ཚ་རོང་མདའ་བཟང་དགྲ་འདུལ་མཆོག་གི་སྲས་རྒན་ཤོས་སུ་འཁྲུངས་ཤིང། ཁོང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༥ ནས་ ༡༩༤༠ བར་རྡོར་གླིང་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་ (St.Joseph ) ནང་སློབ་གཉེར་གནང་རྗེས་བོད་ནང་ཕྱིར་ལོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༡ ལོའི་ཟླ་བ་༣ པའི་ནང་གཞུང་ཞབས་ཞུས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ཟླ་ ༧ པའི་ནང་མདོ་མཁར་སྲས་མོ་དབྱངས་ཅན་སྒྲོལ་དཀར་དང་འཁྲུངས་ས་བསྐྱོན་ཏེ་མུ་མཐུད་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ཞབས་ཞུ་གནང་སྟེ་འབྲི་གུང་རླུང་ཤོད་ཕུ་ལ་གྲྭ་བཞི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དངུལ་སྲང་སྒོར་བཅུ་གསར་བཟོའི་ལུགས་རྒྱག་ལས་བྱ་གནང་བ་དང་། གཞུང་བཀའ་ཤག་ནང་བཀའ་མགྲོན་མཚན་ཐོག་ར་སྒྲེང་བླ་བྲང་ལ་ཞིབ་དཔྱད་འགན་བཞེས་ཏེ་ཞབས་ཕྱི་མུ་མཐུད་ཞུས་ཡོད། དམ་པ་ཁོང་གིས་ཕའི་རྗེས་ཤུལ་འཛིན་ནས་བོད་ནང་དེང་རབས་དང་མཐུན་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞིའི་ཐོག་བོད་ནང་ཡོད་པའི་དབྱིན་ཇིའི་སྐུ་ཚབ་དང་ལྷན་ཏར་འཕྲིན་བོད་དུ་ཐོག་མར་གསར་བསྐྲུན་བྱ་རྒྱུའི་ལས་གཞིའི་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྷ་སའི་སྐྱིད་ཆུ་གཙང་པོའི་སྟེང་ཆུ་ཤུགས་གློག་འདོན་གསར་འཛུགས་ཀྱི་ལས་གཞིའི་ (Hydro-Electric Power) ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་ཞ་སྒབ་པའི་ཕྱག་རོགས་དང་གསུང་སྒྱུར་ཆབས་ཅིག་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་ས་མཚམས་གང་ས་ནས་འབྱོར་བཞིན་པར་སོང། ལྡི་ལི་དང་མ་སུ་རི་གང་སར་གསུང་སྒྱུར་གྱིས་བོད་མི་གསར་འབྱོར་བ་རྣམས་ལ་འཚོ་བ་དང་འཕྲོད་བསྟེན་རོགས་རམ་ཚོགས་པ་(Central relief committee for Tibet refugee) ལས་ཁུངས་དེ་བརྒྱུད་རོགས་རམ་ཚོགས་པར་ཕྱག་ལས་གནང་བ་དང་། དེ་རྗེས་སྐུ་ངོ་རྒྱ་ལོ་དོན་གྲུབ་མཉམ་དུ་དེ་སྔ་སྒང་ཏོག་ཏུ་ཡོད་པའི་གཞུང་གི་གསེར་དངུལ་རྣམས་ཀ་ཏར་འོར་འདྲེན་ཐོག་སྤུས་ཚོང་བྱེད་རྒྱུ་དང་འཇུག་ཡུལ་དངུལ་ཁང་ཁག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཏེ་(Dalai Lama Trus)ཞེས་པའི་ཡིད་ཆེས་དངུལ་ལས་ཁང་བཙུགས་ཏེ་གཞུང་སའི་ཕྱག་དངུལ་ལ་ཁྲལ་ཆག་ཐབས་མཛད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༩ ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་ཝི་ཧར་མངའ་སྡེའི་ཧི་རོ་ངྷིར་དགེ་བདེ་ལྕགས་དོང་བཟོ་གྲྭ་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་སོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་འདུག
དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ཕ་མདའ་བཟང་དགྲ་འདུལ་ཚ་རོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔེ་དེབ་ཅིག་བྲིས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་དེ་སྔའི་གནས་སྟངས་ཐོག་(What Tibet Was) ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་བྲིས་གནང་ཡོད། དམ་པ་ཁོང་པར་རྒྱག་རྒྱུར་ཐུགས་སྣང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་པར་གྱི་ལམ་ནས་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཚུལ་རྣམས་འཛམ་གླིང་མི་མང་ཚོར་ར་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུར་རྩ་ཆེའི་དཔང་རྟགས་ཤིག་ཆགས་ཐུབ་ཡོད། ཁོང་དང་སྐུ་ཟླ་དབྱངས་ཅན་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་སུ་ཕྲུ་གུ་ལྔ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་སྟག་ལྷ་རྣམ་རྒྱལ་ལྷ་མོ་ལགས་དང་། ནོར་འཛིན་ཞ་སྒབ་པ། ཚེ་དབང་འཇིགས་མེད། འབྲི་གུང་ཆེ་ཚང་རིན་པོ་ཆེ། ཚེ་བརྟན་དཔལ་འབྱོར་བཅས་ཡིན་འདུག
ཚ་རོང་བདུད་འདུལ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ།
གསར་གནས།
འབྲེལ་གནས།