༢༠༡༠ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༣་རེས་གཟའ་ཕུར་བུ།
༄༅། །འདི་གར་བོད་ཡིག་ཚན་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་ཛིན་གྱིས་བཏང་གནས་ནང་འཁོད་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༨ ཐོག་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་འབྲས་ལྗོངས་མངའ་གཞུང་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་དཔལ་འབྱོར་རྩེད་ཐང་ཆེ་མོའི་གསུང་ཆོས་རྭ་བར་ཆིབས་སྒྱུར་བསྐྱངས་མཚམས་ཐོག་མར་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་ཐེངས་འདིའི་བཀའ་དབང་གི་སྔོན་འགྲོའི་སྒྲུབ་གཞག་མཛད་དེ་ཆུ་ཚོད་ ༨།༣༠ ཐོག་བཞུགས་ཁྲིར་༸ཞབས་སོར་འཁོད་རྗེས་འབྲས་ལྗོངས་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཌོག་ཌར་པ་ཝང་ཀུ་མར་ཅམ་གླིང་མཆོག་སྟེང་ཞལ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་བློན་འཁོར་ལྷན་རྒྱས་དང་། འབྲས་ལྗོངས་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་དབུས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ། འབྲས་ལྗོངས་གཞུང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ཆེ་མོ་དང་གཞུང་ཞབས་རྣམ་པ། ས་གནས་ཡུལ་མི་དང་བོད་མི་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༢༥༠༠༠ བརྒལ་བར་ཁ་ཉིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་གྱི་བཀའ་ཆོས་མུ་མཐུད་སྩལ་དོན།
དེ་རིང་འདིར་འདུས་དད་ལྡན་སློབ་མ་ཚང་མར་སྔོན་ལ་འཚམས་འདྲི་ཡོད། ཁ་སང་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཞེས་པ་དེ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཐོག་ནས་ཉམས་ལེན་གོང་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དེར་བརྟེན་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་པོད་ ༣༠༠ ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་དག་ང་ཚོའི་སློབ་དེབ་ཆགས་ཡོད། དེ་དག་ལྟ་དགོས་པ་ཡིན། བསྟན་འགྱུར་ནང་དཔལ་མགོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་གསུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ཞེས་པ་མདོར་ན་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་སྔགས་དང་བཅས་པ་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་འདིར་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་གཞུང་འདི་བསྡུས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད། སྔོན་ལ་བསྟན་འགྱུར་མཚོན་ཆེད་ཙམ་ཞུ་རྒྱུ་འདི་འདྲ་ཡིན། ཞེས་སོགས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་གྱི་ཆོས་འབྲེལ་མཛད་གྲུབ་རྗེས་མི་མང་ལ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན།
ཁྱེད་རང་ཚོ་དུས་ཚོད་ཡོད་མཁན་ཚོས་དཔེ་ཆ་འདིའི་དོན་དག་ཕྲན་བུ་ཤེས་པའི་ཐོག་ཀློག་ན་ཧ་ལས་པའི་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། རང་གི་མི་ཚེ་ལ་འགྱུར་བ་ཏན་ཏན་འགྲོ་གི་རེད། འཆི་ཁར་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསམ་བློ་འཁོར་ཏེ་འཆི་ན། ངོས་ནས་རྟག་ཏུ་བརྗོད་བཞིན་པ་ལྟར་བླ་མ་བརྒྱ་ལ་བསྔོ་རྟེན་འབུལ་དགོས་ཀྱི་མེད། རང་ཉིད་འཆི་ཁར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བསམ་བློ་ཡག་པོ་བཏང་ནས་འཆི་ན། སྐྱེ་བ་འཆི་མ་མངོན་མཐོའི་འདོད་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ངོས་ནས་འགན་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ལ་སོགས་པས་འགན་ལེན་གནང་གི་ཡོད། སུ་གཅིག་ལ་ཞེད་དགོས་ཀྱི་མེད། རང་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་ལེན་མ་བྱས་ན། སངས་རྒྱས་སྟོང་ལ་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་ཀྱང་གང་ཡང་གནང་ཐུབ་རྒྱུ་མེད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་མ་བྱུང་ནའང་། གང་ཙམ་ཞིག་མྱོང་བས་འཛིན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཚོགས་བསགས་སྡིག་སྒྲིབ་བྱང་གི་ཡོད། ཚེ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་དེས་སྦྱིན་གྱི་རེད་ལ་ཕྱི་མའི་ལམ་འདྲེན་ཡང་དེས་བྱེད་ཀྱི་རེད། ཅེས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད།
ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་འབྲས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་པ་སེར་སྐྱ་མི་དམངས་ལ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན། ངོས་ཀྱི་གོ་ཐོས་ལ་འདི་ག་འབྲས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་མི་འདས་གྲོངས་འགྱུར་སྐབས་ཤིན་པོའི་རྗེས་འཇུག་ཡིན། ཞེས་དགོན་པ་སོགས་ལ་འགྲོ་སོང་ཆེན་པོ་བཏང་སྟེ་བསྙེན་བཀུར་ཞུ་དགོས་པ་བརྗོད་ཀྱི་འདུག དེ་ལྟར་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་རེད། འོན་ཀྱང་མ་ཐུབ་ནའང་ཁྲལ་ལྟ་བུ་རྩ་བ་ནས་བྱེད་རྒྱུ་མེད། ཁ་ཤས་ལྟོ་གོས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཡོད་མཁན་དེ་འདྲ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཟབ་མོ་ཞུ་རྒྱུའི་དངུལ་མེད་པར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག དེ་ལྟ་བུ་རྩ་བ་ནས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་མེད། སོ་སོ་རང་ཉིད་གསོན་པའི་རིང་དང་མཐར་འཆི་ཁར་ཡང་སེམས་བཟང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བསམ་བློ་ཞིག་ཐོངས་དང་ཞབས་བརྟན་ཚང་མ་དེས་འགྲིག་པ་རེད། ངོས་ནས་ཀྱང་འཆི་ཁར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་དེ་མ་བརྗེད་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་བསམས་པ་དྲན་བསྡད་ཡོད། ཁྱེད་ཚོས་འདིར་བསམ་བློ་ཐོངས་ཤིག་ཨང་། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་པ་འདི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤག་ནང་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཚོགས་མ་བཏོན་པའི་ཐོག་ནས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཡིན་ན། ཁ་འདོན་གཞན་དག་མང་པོ་བྱེད་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་རེད་ཀྱང་མ་བྱུང་ཡང་དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད། དེར་བརྟེན་སང་ཉིན་ནས་བཟུང་སོ་སོའི་ནང་དུ་ཞོགས་པ་ཡར་ལངས་པ་དང་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་ཕྱག་གསུམ་འཚལ་བ་དང་སྦྲགས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཚོགས་མ་འདོན་བཞིན་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་བྱས་ན་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཡོང་གི་རེད། ཅེས་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་གོ་བདེ་ལ་དོན་ཟབ་པ་སྩལ་གྲུབ་བསྟུན་རྗེས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཆོས་ཞུ་བ་རྣམས་སེམས་བསྐྱེད་དང་ཐུགས་སྒྲུབ་་ཡང་སྙིང་ཀུན་བསྡུས་ཀྱི་བཀའ་དབང་ཟབ་མོ་སྩལ།
དེ་ནས་འབྲས་ལྗོངས་གཞུང་དམངས་ཐུན་མོང་ནས་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་སྐུ་ཚེ་༸ཞབས་པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དགོངས་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་ཆེད་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་གྱི་ཐོག་མར་འབྲས་ལྗོངས་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཌོག་ཌར་པ་ཝང་ཀུ་མར་ཅམ་གླིང་མཆོག་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཎྜལ་རྟེན་གསུམ་འདེགས་འབུལ་དང་ལྷན་གུ་རུའི་ཚིག་བདུན་གསོལ་འདེབས་སོགས་ཞལ་འདོན་ཁག་གསུངས་། དེ་ནས་གསོལ་འདེབས་མཎྜལ་དང་རྒྱལ་བའི་འཁྲུངས་རབས་དང་ཞབས་བརྟན་གྲུབ་རྗེས་འབུལ་རྟེན་རྣམས་འདེགས་འབུལ་ཞུས་གྲུབ་མཚམས་འབྲས་ལྗོངས་མངའ་གཞུང་གི་ཆོས་རིག་དྲུང་ཆེ་ཚེ་མཆོག་གླིང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གཏང་རག་མཎྜལ་འདེགས་འབུལ་དང་མ་སྨད་བསོད་ནམས་སོགས་དང་བཀྲ་ཤིས་གསུངས་ཏེ་བརྟན་བཞུགས་ལེགས་པར་གྲུབ། དེ་རྗེས་འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ས་སྒང་ཏོག་ཁུལ་བོད་མིའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གྱི་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་རྒྱུའི་ཚོགས་འདུ་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཐོག་མར་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ནས་ས་གནས་སྒང་ཏོག་ཁུལ་དུ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གྱི་ཁོངས་སུ་བོད་མི་གྲངས་ ༣༣༩༦ ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་རིགས་གང་དང་གང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། རང་གཞུང་གིས་ལམ་སྟོན་ལྟར་ལས་དོན་བྱེད་སྒོ་རྣམ་གསུམ་གང་དང་གང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་སྐོར། དེ་བཞིན་སློབ་ཡོན་སྤྲོད་ཕྱོགས་སྐོར། ས་གནས་མི་མང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་མདོར་བསྡུས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་གྲུབ་མཚམས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་གསོལ་སྩལ་ཡོང་བའི་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་དོན་ལྟར་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན། ད་རེས་འདིར་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་ད་ལྟ་འདིར་གཞིས་འགོས་ལས་དོན་གང་བྱས་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལས་བསྡོམས་ནང་ཡོད་པ་རྣམས་ཀློག་སོང། ངོས་ནས་དམིགས་བསལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞུ་རྒྱུ་མེད། ང་ཚོ་བོད་པར་ཆ་བཞག་ན་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དེར་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་ཆགས་ཏེ་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་ཧ་ཅང་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ཡོད། དཔེར་ན། ཁྱེད་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་རེད། དེ་རིང་ཁ་སང་ཆོས་འབྲེལ་བྱེད་རྒྱུ་འདི་ཐོག་མ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་བརྗོད་ཚིག་དེ་དག་བསྒྱུར་ཏག་ཏག་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། སྤྱིར་སྐད་ཡིག་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་ལེགས་སྦྱར་གྱི་གཞུང་བསྒྱུར་ཏག་ཏག་ཡོད་པ་ཡག་ཤོས་དེ་བོད་ཡིག་བརྩིས་ཀྱི་འདུག དེར་བརྟེན་ངོས་ནས་རྟག་ཏུ་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟའི་དུས་འདིར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་སྔགས་དང་བཅས་པ་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་བརྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པ་དེར་ཆ་ཚང་བ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཐུབ་མཁན་དེ་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་གཅིག་པུ་ཡིན། རྩ་བའི་བོད་ལ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་མ་དར་གོང་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་ཧ་ལམ་ལོ་སུམ་བརྒྱ་བཞི་བརྒྱའི་གོང་དར་བ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་གར་ནས་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་བསྒྱུར་བའི་ནང་བཀའ་འགྱུར་རྒྱ་ཡིག་ནང་མང་པོ་ཡོད་ནའང་། བསྟན་འགྱུར་བོད་ཡིག་ནང་མང་བ་ཡོད་པ་འདྲ། བསྟན་འགྱུར་ནང་ནས་གལ་ཆེ་བ་ཚད་མ་དང་དབུ་མའི་གཞུང་རྣམས་རྒྱ་ཡིག་ནང་མི་འདུག ད་ལྟར་མེད་པར་བརྟེན་ཚད་མའི་རིགས་ལམ་ཐོག་ནས་གཞུང་དོན་བརྡར་ཤ་གཅོད་རྒྱུ་དེ་ཙམ་ཟབ་པོ་ཞིག་མེད་པ་ལྟ་བུ་འདུག བོད་ཡིག་ནང་ཚད་མའི་གཞུང་གཙོ་ཆེ་བ་དེ་དག་ཡོད་སྟབས། གཞུང་གཞན་དག་སྦྱོང་སྐབས་ཚད་མ་རིག་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་སྤྲོད་དང་དོགས་གཅོད། དེ་བཞིན་མཐའ་གཅོད་ཞིབ་ཚགས་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་སོང་། འཛམ་འདིའི་སྟེང་ནང་པ་ས་ཡ་བརྒྱ་ཕྲག་ཡོད་ཀྱང་ནང་པའི་ཤེས་ཚད་ཡག་ཤོས་དེ་བོད་པ་རེད་འདུག དེ་ངོས་ནས་སྣང་བ་དག་ནས་བཤད་པ་མིན། འདས་པའི་ལོ་ ༥༡ རིང་ལ་ནང་པའི་ཡུལ་གྲུ་མང་པོའི་ཉམས་ལེན་པ་དང་མཁས་པ་མང་པོ་མཇལ་ཏེ། ཕན་ཚུན་ནང་ཚགས་བྱས་ནས་ཚུར་བཀའ་སློབ་དང་དོགས་དྲི་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ཕར་ལ་གསལ་བཤད་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་དངོས་སུ་ར་འཕྲོད་པ་གང་བྱུང་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། བོད་ཀྱི་ནང་པའི་ཆོས་འདི་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་དང་ཟབ་ཤོས། བོད་པས་སློབ་གཉེར་བྱེད་སྟངས་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་པོ་དང་སྤུས་ཀ་དག་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཡོད། དེ་ནི་ང་ཚོའི་མི་རིགས་ཀྱི་སྤོབས་པ་སྐྱེ་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། ཞེས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད།
ལྷག་པར་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གལ་ཆེ་ཡིན་པའི་སྐོར་ལ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན། དབུས་ཨེ་ཤི་ཡའི་ས་ཁུལ་དུ་སྔ་མོ་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་འདི་ཁྱབ་ཆེན་པོ་ཡོད། ལོ་སྔོན་མར་གྷིར་ཀི་སི་ཊན་ནས་ཡིན་པའི་མཁས་དབང་གཅིག་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྒས་ཡོལ་ཕྱིན་པ་ཞིག་མཉམ་དུ་བསླེབས་བྱུང་བས། གྷིར་ཀི་སི་ཊན་ནང་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གོང་ནས་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ཁྱབ་ཡོད། དེ་ལྟ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གོང་གི་རོ་སྒམ་ཞིག་ས་འོག་ནས་ཐོན་ཏེ་དེའི་སྟེང་རྫ་གཡམ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་སྟེང་ཨོམ་མཎི་པེདྨ་ཧཱཱུམ། དབུ་ཅན་གྱི་ཡི་གེ་བཀོད་པ་ཞིག་འདུག་པའི་པར་བསྟན་བྱུང་། དེ་ལྟར་ས་ཁུལ་དེ་དག་ལ་བོད་ཀྱི་ཆོས་ཁྱབ་པ་ཞིག་དང་། དེ་བཞིན་ཤིང་ཅང་ནང་ལ་ཏུན་ཧུང་ཞེས་པའི་ས་ཆ་དེར་བར་སྐབས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་མང་པོ་ཞིག་ཏུན་ཧུང་གི་ཡིག་ཆ་དེ་དག་ལ་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱེད་རྒྱུ་ཆགས་ཡོད། ས་ཁུལ་དེ་དག་སྔ་མོ་བོད་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པར་བོད་ནས་ཡིག་ཆ་ལེན་ཏེ་ཕ་གིར་བྲག་ཕུག་ནང་བཞག་པ་ཞིག་མ་རེད། སྔ་མོ་དེའི་ཁུལ་ལ་བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་ཚོའི་ལས་བྱེད་མི་སྣ་ཡོད་པ་དེ་འདྲ་རེད་འདུག རྒྱ་ནག་ནང་ཆ་བཞག་ན་བོད་པའི་ལག་རྩལ་ཡོད་པའི་ནང་པའི་ལྷ་ཁང་དང་སྐུ་བརྙན་མང་པོ་ཞེ་དྲག་ཡོད། དེ་ལྟར་སྔར་ཡིན་ཡང་བྱུང་བ་རེད་ལ་མ་འོངས་པར་ཡང་བོད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་རྩ་བ་བྱས་པའི་རིག་གཞུང་དང་གོམས་གཤིས་ཡོད་པ་དེ། རྒྱ་ནག་ནང་ལ་ཆ་བཞག་ན་ཏན་ཏན་ཕན་ཐོགས་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་རེད། དེ་རིང་ཁ་སང་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ནང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་དེ་ས་ཡ་ ༣༠༠ ཙམ་ཤོད་ཀྱི་འདུག དེ་ཡང་ཤེས་ཡོན་ཅན་སློབ་སྦྱོང་ཡོད་མཁན་ནང་མང་ཤོས་འདུག་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་འདུག དེར་བརྟེན་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཞེས་པ་འདི་ང་ཚོ་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་གནས་ཚུལ་གཅིག་པུ་མིན་པར་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཡིད་འཕྲོག་རྒྱུ་དང་དོ་སྣང་གསར་པ་བསླེབ་རྒྱུའི་གནས་ཚུལ་ཡོང་བཞིན་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གྱི་བདག་པོ་དེ་ང་ཚོ་བོད་པ་རེད། བོད་པའི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་ཡོང་ས་རྒྱ་གར་དེ་ཡང་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲ་ནས་བྱུང་བ་རེད། ད་ཆ་ནཱ་ལེནྡྲ་གྱང་འཁོགས་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོའི་བོད་ནང་དར་བའི་ནང་ཆོས་དེ་ང་ཚོ་བོད་པས་བདག་པོ་རྒྱག་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོའི་འོས་འགན་ཆགས་ཡོད། དེར་བརྟེན་བོད་ཡིག་འདི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ད་གིན་ལས་བསྡོམས་ནང་བོད་ཡིག་ལ་དེ་ཙམ་དོ་སྣང་ཡོང་གི་མི་འདུག་ཅེས་བཀོད་འདུག བོད་ཡིག་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན། བོད་སྐད་རྒྱག་མ་ཤེས་ནའང་བོད་སྐད་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ངོས་རང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་སོག་ཡུལ་དུ་བསླེབས་པ་རེད། དེ་དུས་དམར་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་རེད། དགོན་པའི་ནང་ཡོད་བླ་རྒན་ལོ་ན་ ༧༠། ༨༠ ཙམ་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་སྐད་ཆ་བོད་སྐད་ཤེས་ཀྱི་མ་རེད། ཡིན་ནའང་འདོན་པ་བོད་སྐད་ནང་འདོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་ཤེས་ཀྱི་འདུག ང་ཚོ་སྐད་བསྒྱུར་མེད་པའི་སྐབས་ཐུག་ན་སྐད་ཆ་གོ་བརྡ་འཕྲོད་ཀྱི་མེད་ཀྱང་སོག་པོ་བླ་རྒན་ཚོས་ངོས་ལ་ཤོད་དགོས་པ་རྣམས་བོད་ཡིག་དབུ་ཅན་བྲིས་ཏེ་སྟོན་གྱི་འདུག ངོས་ཀྱིས་དེའི་ལན་དབུ་ཅན་བྲིས་ཏེ་ཕར་སྟོན་སྐབས་བོད་ཡིག་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ཙང་སྐད་བརྡ་འཕྲོད་ཀྱི་འདུག ཁོང་ཚོས་འདོན་པ་འདོན་རྒྱུ་དང་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་བོད་ཡིག་ཐོག་འདོན་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ཡང་དེའི་ཐོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འདི་ཁུལ་དུ་ཡང་སོ་སོའི་ཡུལ་སྐད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་ཉར་ཚགས་བྱེད་མཁན་རེད་འདུག ནུབ་ལ་དྭགས་ནས་ཤར་མོན་ཡུལ་བར་བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་དང་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ། སོགས་དགོན་པ་མང་ཆེ་བར་ཡོད། བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་ང་ཚོས་སློབ་དེབ་ལ་བརྩིས་དགོས་པ་རེད། དེར་བརྟེན་དེ་དག་ཤེས་པར་བོད་ཡིག་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན། འབྲས་ལྗོངས་ཡུལ་པ་ཚོས་ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་བོད་ཡིག་ཀློག་ཐུབ་པ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ཞེས་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད།
ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མི་ཚོར་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན། ང་ཚོ་བོད་པའི་ངོས་ནས་སོ་སོའི་མི་རིགས་འདི་སྤོབས་སེམས་བྱེད་ཆོག་པ་ཞིག་རེད་འདུག དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་འཐུས་ཤོར་ཆེན་པོ་ཤོར་ཏེ་བོད་པ་རྗེས་ལུས་རེད། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རིག་གནས་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བ་ཞེས་པ་དེའི་ཚོའི་གྲས་ཧ་ཅང་གི་ཚད་མཐོ་པོ་རེད་འདུག ཡིན་ནའང་སྐྱོན་གང་ཡོད་དམ་བརྗོད་ན། བཤད་གྲྭ་ཆེ་ཁག་དེ་དག་ནང་མཁས་པ་ཚད་ལོང་པ་དེ་འདྲ་ཡོད་ཀྱང་མང་ཚོགས་ལ་ཁྱབ་ཐུབ་ཀྱི་མེད། མང་ཚོགས་ཀྱི་དཔེ་ཆ་ལྟ་རྒྱུ་ཟེར་བ་དེ་མིག་ལྟོས་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་ཞིག་རེད། དེ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་དང་རྗེས་ལུས་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ཁྱེད་ཚོས་ནང་ཆོས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ལ་ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་མང་ཚོགས་སྐྱ་བོ་ཕོ་མོ་ཚོས་ནང་ཆོས་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་རྒྱུ་དང་བགྲོ་གླེང་བྱས་ཏེ་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ཞེ་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་སྩལ་ཡོད།
དེ་བཞིན་མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གིས་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ནང་ཆོས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་སྐོར་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན། དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ལ་ཚང་མས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་གང་སར་ལས་དོན་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ལྷོ་བྱང་ག་པར་ཡིན་ཡང་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་པ་ཚོས་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུར་ཧ་ལས་པའི་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབས་ཡོད། དེ་དག་ང་ཚོས་ཤེས་དགོས་པ་རེད། དགོན་པ་ཁག་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་དགོན་དེའི་གྲྭ་རྒྱུན་ལ་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་གཉིས་ནས་དགོན་པའི་ཁུངས་ནས་སློབ་གྲྭ་འཛུགས་རྒྱུ་ལྟ་བུ། དེ་བཞིན་དགོན་པའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་མི་ཚོས་ཕྱག་མཆོད་འབུལ་བྱེད་ཡུལ་ཙམ་མིན་པར། ཁོང་ཚོར་ནང་ཆོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ས་ཞིག་ཡིན་གཅིག་བཟོ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ངོས་ནས་འདི་འདྲ་ཞིག་གོ་ཐོས་བྱུང་། མི་འདས་གྲོངས་འགྱུར་སྐབས་དགོན་པ་སོ་སོར་མཆོད་འབུལ་བྱེད་རྒྱུའི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་ནམ། དེ་བཞིན་དངུལ་ཕོན་ཆེན་པོ་འབུལ་རྒྱུའི་ལུགས་སྲོལ་ཡོད་པར་བརྟེན། ཁྱིམ་ཚང་སྐྱོ་པོ་ཚོར་དངུལ་ཕོན་ཆེ་འབུལ་རྒྱུ་མེད་པར་སོང་བསུན་སྣང་སྐྱེས་ཏེ་དཔལ་འབྱོར་དཀའ་ངལ་གྱི་རྐྱེན་པས་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་བྱས་ན། དེ་ལྟར་གཏོང་དགོས་ཀྱི་མི་འདུག ཅེས་ཤིན་པོའི་འདས་མཆོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་དེ་ཡེ་ཤུ་ལ་བསྒྱུར་མཁན་དེ་འདྲ་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་འདུག དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཡག་པོ་རྩ་བ་ནས་མེད། ཅེས་དེའི་ཐོག་ཉི་ཧོང་དང་ལ་དྭགས་བཅས་ཀྱི་ནང་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་དཔེ་མཚོན་དུ་བཀོད་དེ་བཀའ་སློབ་ཟབ་རྒྱས་སྩལ་ཡོད།
ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྐོར་ལ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན། ང་ཚོ་བོད་བཙན་བྱོལ་བ་ཆགས་ཏེ་ལོ་ ༥༡ འགྲོ་གི་ཡོད། ངོས་ལ་ཆ་བཞག་ན་ཐོག་མ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཡོང་སྐབས་ལོ་ ༢༤ ཡིན། ད་ཆ་ལོ་ ༧༦ བསླེབས་པ་རེད། མི་ཚེ་གང་ཙམ་ཕྱིན་སོང་། ང་ཚོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བཙན་བྱོལ་བ་ཆགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ནི་བོད་ནང་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཡོད་པར་བརྟེན་ནས་བཙན་བྱོལ་བ་ཆགས་པ་རེད། དཀའ་ངལ་དེ་ད་ལྟའང་བསྡད་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་ནི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་ཞིག་དང་། ཁོར་ཡུག་ལ་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། སོ་སོའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་དང་ཁོར་ཡུག་བདག་གཅེས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོ་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རེད། དེ་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་འཐབ་རྩོད་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། མི་རབས་གོང་མ་རྣམས་རྫོགས་འགྲོ་གི་ཡོད། དཔེར་ན། སྔོན་མ་ངོས་རང་འབྲས་ལྗོངས་ལ་ཡོངས་སྐབས་ཀྱི་ངོ་ཤེས་མང་པོ་ཞིག་ད་ཆ་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མར་ཕྱིན་ཟིན་ཏེ་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བར་ཆ་བཞག་ན་ ༡༩༥༩ ལོར་འདི་ཕྱོགས་འབྱོར་བ་རྣམས་ད་ཆ་ལོ་ ༨༠།༩༠ རེ་ཟུང་རེ་ཟུང་ལྷག་པ་མ་གཏོགས་དེ་མིན་ཧ་ལམ་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག བོད་ནང་ཆ་བཞག་ནའང་ཐོག་མ་ ༡༩༤༩། ༡༩༥༠། ༡༩༥༡ དེ་དག་གི་ནང་འཐབ་བརྩོད་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་མང་པོ་ཞིག་ད་ཆ་རྫོགས་ཟིན་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༧།༡༩༥༨།༡༩༥༩ དེ་དུས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ད་ཆ་རྒད་པོ་ཆགས་ཏེ་བསྡད་ཡོད། བོད་ནང་འཐབ་རྩོད་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད། མི་རབས་རྫོགས་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་མི་རབས་རྒན་པ་རྫོགས་ཀྱིན་རྫོགས་ཀྱིན་གཞོན་པས་རྒྱུན་མཐུད་ཀྱིན་མཐུད་ཀྱིན་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། བོད་ནང་ལ་ཆ་བཞག་ན་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དང་ལྟ་བ་ཧ་ལས་པ་རེད་འདུག རྒྱ་ནག་ནང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་བརྩི་རྒྱུ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་ནང་ནས་བོད་མི་རིགས་འདི་མཁྲེགས་ཤོས་ཡིན་འདུག ཅེས་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད།
མཐར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་དོན། ཁྱེད་རང་ཚོ་ཚང་མ་བློ་བདེ་པོ་དང་སེམས་སྐྱིད་པོ་བྱས་ནས་སྡོད་ཨང་། མི་ཡ་རབས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཡ་རབས་ཞེས་པའི་རིན་ཐང་དེ་བརྗེད་རྒྱུ་མེད། བར་སྐབས་ང་ཚོ་བོད་པའི་ཡ་རབས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་དེ་ཕྲན་བུ་རྒུད་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་འདྲ། འཕྲལ་སེལ་དངུལ་ལ་རྔམ་ནས་མགོ་བདེ་པ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་འདྲ་ཕྲན་བུ་ཡོང་གི་འདུག དཔེར་ན། ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་ནས་ཁེ་ཎ་ཌ་དང་ཨ་རི། ཡུ་རོབ་སོགས་ལ་འགྲོ་མཁན་དེ་འདྲ་ཡོང་གི་འདུག ཉེ་ལམ་ལྡི་ལིར་བོད་པ་གསུམ་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རེད། དེ་དག་གིས་ལྐོག་ལ་དངུལ་བཟས་ཏེ་བོད་པ་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་གཏོང་མཁན་དེ་འདྲ་ཡིན་པ་འདྲ། དེ་དག་གི་ང་ཚོ་བོད་པའི་སྤུས་ཚད་དེ་ཅུང་ཞན་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག གཟབ་གཟབ་བྱས་ན་མ་གཏོགས་བོད་པའི་རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་མི་ཆོས་བཟང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཉམས་ན་ང་ཚོའི་རིན་ཐང་སླ་རུ་འགྲོ་གི་རེད། དེ་དག་སེམས་ནང་ངེས་པ་བྱས་ཏེ་ཧུར་ཐག་བྱེད་ཨང་། བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས། ཞེས་བཀའ་སློབ་ཟབ་རྒྱས་སྩལ་ཏེ་ཐེངས་འདིའི་འབྲས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་ཆོས་འབྲེལ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ལེགས་པར་གྲུབ་ཡོད་
པ་བཅས།།
